حل نمودن ناخن جویدن و استرس در دانش آموزان

تعداد صفحات : 32 صفحه
قیمت: 2500 تومان
مدل: PDF & Word (فایل بصورت ورد قابل ویرایش)

مختصری از متن اقدام پژوهی :


چکيده
جویدن ناخن یکی از عادات کودکان است که والدین را بسیار ناراحت و کلافه می­کند. تحقیقات نشان می­دهد که تقریباً ۳۸ درصد کودکان ۶ ۴ ساله ناخن هایشان را می­جوند. این عادت تا ۱۰ سالگی به اوج خود می­رسد و در مواردی تا ۶۰ درصد کودکان افزایش می یابد. همچنین بیشترین میزان ناخن جویدن در پسران ۱۴ ۱۳ ساله است. ناخن جویدن در دختران حدود ۱۱ سالگی به بیشترین حد خود می رسد. جالب این که تقریباً ۲۰ درصد نوجوانان کماکان درگیر این مشکل هستند و ۲۰ ۱۰ درصد این عده نیز تا بزرگسالی عادت ناخن جویدن را حفظ می کنند. اينجانب محبوبه کاظمی دارای 24 سال سابقه تدريس در مقطع ابتدايي مي‌باشم. شاکر خداوند مهرباني هستم که لطفش را هيچ‌وقت از بنده‌اش دريغ نمي‌ورزد و افتخار مي‌کنم که بتوانم راهرو و ادامه دهنده راه انبيا و اولياي الهي باشم و نور دانش و توانايي را در اين دانش‌آموزان ميهن اسلامي شعله ور نمايم. در هفته‌هاي اول سال تحصيلي 94ـ 93 متوجه دانش‌آموزي به نام علی شدم که دائماً در حال جويدن ناخن بود. علی دانش‌آموزي به ظاهر ساکت، اما دروني طوفاني و متلاطم داشت. لذا مشاهده‌ي اين وضعيت برايم خوشايند نبود. به خدا توکل کردم و از او خواستم تا با کمکش مشکل بنده‌ي معصوم‌اش را برطرف نمايم.
در اين زمينه در عوامل به وجود آورنده مشکل علی چند فرضيه مطرح شد؟ براي پيدا کردن جواب‌هاي فرضيه شروع به گردآوري اطلاعات کردم که علت اصلي اختلاف والدين و درگيري آن‌ها بود که علی براي آرام کردن خود و ابراز آن به ناخن جويدن روي آورده است، براي اصلاح رفتار آن اقداماتي از قبيل از 1ـ جلسه مشاوره با خانواده 2ـ مسئوليت دادن و شرکت دادن علی در کارها و فعاليت‌هاي گروهي 3ـ جلسه مشاوره با انجمن اولياء و شوراي دانش‌آموزي 4ـ معرفي علی به مرکز مشاوره شهرستان نهاوند انجام گرفت که نتيجه آن باعث شد که علی عادت بد ناخن جويدن را کنار بگذارد و خودش هم به اين مسأله پي برد که ناخن جويدن راهي براي حل مشکل نمي‌تواند باشد بايد با فکر کردن و تلاش و کمک گرفتن از بزرگترها به حل مشکل خود بپردازد.

فهرست مطالب
مقدمه
بيان مسأله
توصيف وضعيت موجود
گرد آوری شواهد یک
پیشینه تحقیق
تجزيه و تفسير داده‌ها
انتخاب راه جديد
تعريف مفروضات
اجراي راه جديد
گردآوري شواهد شماره دو
نتيجه گيري
ارزشيابي تأثير اقدام جديد و تعيين اعتبار آن:
محدوديت‌ها
پيشگيري
پيشنهادات
منابع

مقدمه

جويدن ناخن عادتي خجالت‌آور، ناپسند و از لحاظ اجتماعي غيرقابل قبول است که در کودکان شيوع بيشتري دارد و مي‌تواند باعث عوارضي مانند کوتاهي غيرعادي ناخن‌ها، التهاب و عفونت اطراف آن و آسيب به رفتار خود فرد شود. کارشناسان علل مختلفي براي جويدن ناخن مطرح مي‌کند. آنان معتقدند علت عمده آن، ناشي از ترس و اضطراب است. و روشي براي ابراز دلگيري‌ها و دلخوري‌ها باشد. هنگامي که کودک نمي‌تواند خشم خود را در مقابل ناکامي‌ها و محروميت‌ها نشان دهد با جويدن ناخن آرامش موقتي پيدا مي‌کند. که آثاري نظير افت تحصيلي و کاهش اعتماد به نفس همراه دارد و لازم است والدين مربيان مدرسه بيشتر به اين مسأله توجه کنند و به سادگي از کنار آن نگذرند. ما وقتي که فرزندانمان مريض جسمي مي‌شوند براي سلامتي آنان تلاش مي‌کنيم اما وقتي عصبي مي‌شوند و پرخاشگري مي‌کنند و افسرده مي‌شوند و... بر آنان فشار مي‌آوريم و تحقيرشان مي‌کنيم. براي اين‌که کودکي به اين اختلال رفتاري دچار نشود والدين بايد رابطه‌ي خوبي با يکديگر داشته باشند و محيطي آرام و بدون دغدغه براي فرزندان خود فراهم کنند. لذا اينجانب به عنوان آموزگار مدرسه تلاش کردم که تا با اجراي يک طرح اقدام پژوهي، رفتار يکي از آينده سازان کشور عزيزمان، را اصلاح نمايم تا شاهد موفقيت هر چه بيشتر دانش‌آموزان در عرصه‌هاي مختلف زندگي باشيم.

بيان مسأله

از جمله دلایلی که موجب ناخن جویدن کودک و نوجوان می شود، آن است که او سعی می کند با انجام این کار از میزان استرس خود بکاهد.
ناخن جویدن موضوع مهمی در بحث روان شناسی و روان پزشکی است؛ زیرا تعدادی از افراد درگیر این اختلال هستد. در کشور ما نیز آمارها نشان می دهد، یک سوم کودکان دبستانی، نیمی از نوجوانان دوره راهنمایی و یک چهارم دانش آموزان دبیرستان عادت به جویدن ناخن دارند. این اختلال باعث ایجاد مشکلات متعددی از جمله بیماری های جسمی می شود و احتمال بروز عفونت های قارچی، باکتریایی و ویروسی را افزایش می دهد. از طرفی وجود این اختلال در کودکان، به دندان آسیب می رساند و در برخی موارد باعث تغییر شکل ناخن و قرمزی اطراف انگشتان دست کودکان می شود.
بروز این اختلال، علل متفاوتی دارد. کارشناسان معتقدند معمولا افرادی که ناخن می جوند دچار اضطراب و افسردگی هستند و کمتر در جمع حضور پیدا می کنند. همچنین ترس از سرزنش دیگران، عادت و یا الگو گرفتن از اطرافیان، از دیگر عوامل بروز این اختلال است. البته خوب است بدانید، نتایج بررسی ها نشان می دهد، این رفتارها در برخی موارد علت ژنتیکی دارد.
با توجه به عوارض جویدن ناخن، پیش گیری و درمان آن اهمیت زیادی دارد. اما پرسش هایی که در این زمینه مطرح می شود این است که چگونه می توان از این اختلال پیشگیری و آن را درمان کرد و نقش بزرگ ترها در کمرنگ شدن این عادت چیست؟ باید گفت والدین هرگز نباید فرزند خود را برای ناخن جویدن تنبیه کنند، زیرا خود تنبیه ترس و اضطراب کودک را بیشتر می کند.[1]
یکی از باورهای رایج این است که فشارهای عصبی و تنش های روزانه موجب ناخن جویدن در کودکان و نوجوانان می شود، این باور که تا حد زیادی نیز درست است موجب شده گروهی از روان شناسان بر این باور باشند که نفس «جویدن ناخن» عادتی زشت و ناپسند نیست، بلکه تنها راهکاری برای رهایی از تنش و استرس در کودک است.
عصبانیت بیش از حد ناشی از فشارهای روحی و اضطراب برای تسکین ناراحتی ها، دلواپسی و تضاد های فکری، بلا تکلیفی به خاطر درگیری با والدین، امتحانات، پاسخ دادن به معلم، تماشای فیلم های ترسناک، تقلید از دیگران، والدین، دوستان، هیجان بیش از حد و عکس العمل خصومتی در مقابل والدین و دیگران از دیگر علل جویدن ناخن محسوب می شود.
در واقع علت اصلی آن اضطراب است معمولا وقتی که کودک در محیط های ناامنی قرار بگیرد، دچار اضطراب شده و برای کاهش آن به این عادت متوسل می شود. این گزارش می افزاید: این اختلال در خانواده هایی که بین پدر و مادر اختلاف وجود داشته باشد و یا برای تربیت کودکان از تنبیه بدنی استفاده می کنند بیشتر دیده می شود. بر اساس این گزارش، تحقیر و تنبیه نکردن کودک بخاطر این عادت و بی تفاوتی نسبت به آن، تصحیح محیط نا امن خانوادگی و جلوگیری از مشاهده صحنه ها و فیلم های اضطراب آور، تشویق و جایزه دادن به ازای هر بار ناخن کوتاه کردن، آغشته کردن ناخن های کودک به روغن بادام تلخ و اشتغال دست های کودک در اوقات فراغت توسط کاردستی و بازی های سرگرم از جمله راه های درمان ناخن جویدن و یا مکیدن انگشت است.

توصيف وضعيت موجود

اینجانب محبوبه کاظمی مدت 24 سال است که در آموزش و پرورش در حال خدمت می باشم و هم اکنون به عنوان آموزگار دو پایه در پایه اول و چهارم تدریس می نمایم. در سال تحصیلی اخیر 11 نفر دانش آموز در پایه اول و 11 نفر دانش آموز در پایه چهارم داشتم. علی دانش‌آموز کلاس اول مدرسه‌ي کوثر نثار شهرستان نهاوند مي‌باشد. او در کلاس و ساعات تفريح دستش در دهان مي‌باشد و مشغول ناخن جويدن است. در کارهاي گروهي کلاس شرکت فعال ندارد به پرسش‌ها پاسخ کوتاه و آرام مي‌دهد. اعتماد به نفس کافي را هم ندارد.
انگار موضوعي او را مي‌رنجاند و به همين خاطر نگران و مضطرب است. در روزهاي اخير هم افت تحصيلي داشته است. لذا وضعيت موجود برايم خوشايند نبود و با توجه به اهميت موضوع، تصميم گرفتم تا آنجايي که ممکن است در اين وضعيت نامطلوب رفتاري تغييراتي ايجاد کنم به عنوان يک امانتدار، براي پيشگيري از ضايع شدن اين امانت الهي کاري انجام بدهم.
در اين زمينه در عوامل به وجود آورنده مشکل علی چند فرضيه مطرح مي‌شود؟

1. چرا علی اين کار را انجام مي‌دهد؟
2. آيا در خانه هم اين رفتار را دارد؟
3. علت نگراني او چه چيزهايي مي‌باشند؟
4. وضعيت اقتصادي خانواده علی چگونه مي‌باشد؟

با توجه به عوامل احتمالي فکر مي‌کنم که ريشه در عوامل خانوادگي سبب بروز اين مشکل براي علی شده باشد.

[1] سایت تبیان